Þurfa listamenn engan uppsagnarfrest?

Enn sitjum við í Möguleikhúsinu og bíðum þess að heyra frá Menntamálaráðuneytinu hvort við hljótum einhvern fjárstuðning þaðan þetta árið. Fengum í gær bréf frá úthlutunarnefnd listamannalauna þar sem okkur var tilkynnt að leikhúsið fengi enga starfslaunamánuði þetta árið. Hingað til hefur það haldist að mestu leyti í hendur að þau leikhús sem fá starfslaunamánuði fá einnig styrki. Þetta gefur því ekki tilefni til bjartsýni. Áður erum við búin að fá synjun við umsókn okkar um styrki frá Barnamenningarsjóði og Menningarsjóði félagsheimila (þangað var sótt um stuðning vegna leikferða). Þá hefur fjárlaganefnd Alþingis einnig synjað okkur um stuðning þetta árið. Eini opinberi stuðningurinn sem við höfum fastan í hendi þetta árið er starfssamningur við Reykjavíkurborg, en þar fáum við 3 milljónir í ár. Samningurinn var endurnýjaður á síðasta ári og þá skorinn niður um 25% frá því sem fyrir var.

Þetta er sá veruleiki sem við sem stöndum í rekstri sjálfstæðra leikhúsa á Íslandi þurfum að búa við, stöðugt óöryggi frá degi til dags. Möguleikhúsið hefur nú verið rekið í tæp átján ár. Frá árinu 1994 hefur það hlotið stuðning árlega frá Menntamálaráðuneytinu í formi starfslauna og/eða beinna fjárveitinga. Þetta hefur orðið til þess að unnt hefur verið að halda uppi samfelldri starfsemi í leikhúsinu og þeir sem að því standa hafa getað sinnt leikhúsinu í fullu starfi. Þetta veitir þó leikhúsinu enga tryggingu fyrir því að ekki sé hægt að ákveða án fyrirvara að leikhúsið fái engan stuðning frá Menntamálaráðuneytinu. Það er í valdi ráðherra að taka ákvörðun að fengnu áliti leiklistarráðs um hvort leikhúsið skuli fá stuðning, og þar með grundvöll til áframhaldandi starfs. Ekki þarf að hafa samráð við aðstandendur leikhússins áður en ákvörðunin er tekin, ekki þarf að gefa út viðvörun af neinu tagi eða gefa leikhúsfólkinu neinn aðlögunartíma að því að grundvelli geti verið kippt undan starfi þeirra og þar með lífsafkomu. Hér er enginn uppsagnarfrestur og enginn á rétt á biðlaunum vegna skyndilegra pólitískra ákvarðana. Það eru engar vinnureglur sem kveða á um það að áratuga starf og stuðningur opinberra aðila skapi leikhúsum, eða þeim sem þar starfa, á neinn hátt sérstöðu eða auki líkur á að gerðir séu samstarfssamningar til lengri tíma.

Það hlýtur að vera tímabært að þessu starfsumhverfi sé breytt þannig að þeir listamenn sem eytt hafa drjúgum hluta af sinni starfsævi í að byggja upp starfsemi sem sýnt hefur sig að mikil þörf er fyrir þurfi ekki að búa við það til æviloka að vita ekki hvort þeir geti haldið áfram sínu starfi á morgun, þurfi sífellt að búa við ótta um að missa starfið og geta átt í erfiðleikum með að sjá sér og sínum farborða. Það er á engan hátt réttlætanlegt að listamenn þurfi að búa við það alla sína starfsævi að þeir eigi engan rétt á uppsagnarfresti eða samráði áður en fótunum er kippt undan lífsafkomu þeirra.

Athugasemdir

[Hallmundur Kristinsson, 27.1.2008 kl. 21:35]

Já, þetta er svo sannarlega ekki heimsins mesta réttlæti.

                                                      Baráttukveðjur.